ඩෙංගු මර්දනය කරන්න මෙතෙක් අපේ රට සමත් වී නැත. එක දිගට ඩෙංගු රෝගීන් වාර්තා වෙමින් පවතී. මේ සම්බන්ධයෙන් මා හට ලියන්නට සිතුනේ මට හමුවු විශේෂ පුද්ගලයකුගෙන් අසන්නට ලැබුණු දේ නිසයි. මෙය අග දක්වා කියවා බලන්නැයි මම ඔබගෙන් ඉල්ලා සිටිමි. එයට හේතුව නම් ඔබ මෙන්ම සෑම දෙනෙක් ම මෙය දැනගත යුතු වීමයි.
ඔහු ප‍්‍රජා සෞඛ්‍ය විශේෂඥ සහ සමාජවිද්‍යා විද්‍යාඥයෙක් වන ”ආචාර්ය නිමල් කස්තුරිආරච්චි” මහතා යි. . ඒ සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ අදහස මෙයයි.
”ඩෙංගු රෝගය හැදුන කෙනෙකුට ඩෙංගු වාහක මදුරුවා දෂ්ට කිරීමෙන් පසු නිරෝගී පුද්ගලයෙකුට දෂ්ට කළොත් තමයි ඔහුටත් ඩෙංගු රෝගය බෝවෙන්නේ. එවිට ඩෙංගු රෝගය හැදුන අයට මදුරුවෝ දෂ්ට කිරීම වැළකුවොත් ඩෙංගු බෝවෙන්නේ නැහැ. එනිසා කරන්න ඕන වැදගත්ම දේ තමයි ඩෙංගු හැදුන කෙනකුට මදුරුවෝ දෂ්ට කරන එක වළක්වන එක”.
”එකෙදි මුළින් ම කළ යුතු දේ තමයි ඩෙංගු රෝගීන් හඳුනා ගැනීමට වැඩපිළිවෙළක් සැකසීම. උණ හැදුනහම ඩෙංගු ද නැත් ද කියලා දැනගන්න ක‍්‍රමවේද තියනවා. කොළඹ නම් රසායනාගාර ඕනෑ තරම් තියනවා. ඉක්මනට ලේ ගිහින් දුන්නාහම දවස් 03කින් විතර බලා ගන්න පුළුවන්. එහෙත් කොළඹින් ඈතට වන්නට නම් මේ පහසුකම අඩු යි”.
”වසංගත රෝග පාලනයට අදාළ රජයේ චක‍්‍රලේඛනයට අනුව ඩෙංගු රෝගියෙක් වාර්තා වුණාම ඔහු සිටින ප‍්‍රදේශයේ සෞඛ්‍ය වෛද්‍ය නිලධාරියා(MOH) ට දැනුම් දෙන්න ඕන.
එවිට එම නිලධාරියා ක‍්‍රියාත්මක වෙලා මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරුන් (PHI) ව අදාළ රෝගියා සිටින නිවස අවට සිටින මදුරුවන් විනාශ කරන්නට කටයුතු කරන්න ඕන.
එසේ කළ යුතු වන්නේ ඩෙංගු වාහක මදුරුවන් රෝගියාගේ දෂ්ට කිරීමෙන් අනතුරුව අවට සිටින අයගේ දෂ්ට කිරීමෙන් ඔවුන්ට රෝගය වැළඳිය හැකි නිසා.”
”මෙම ක‍්‍රමයේ නිෂ්චිත පදනමක් තිබෙනවා. එහෙත් දැනට මේ දේ කෙරෙන්නේ නැහැ. ඩෙංගු රෝගීන් තමන්ගේ ප‍්‍රදේශයේ ඉන්න බවට MOH හෝ PHIලව දැනුවත් කෙරෙන්නේ නැහැ.
අනිත් එක PHI කැමති ප‍්‍රදේශයට ගිහිල්ලා දඩ ගහලා පොලිස් වැඬේ කරන්න මිසක් තමන් ඉගෙන ගෙන තියන තාක්ෂණික වැඬේ, ඒ කියන්නේ මදුරුවෝ ඉන්න තැන් ශුද්ධ කරලා, දුම් ගහලා, මදුරුවන්ව විනාශ කරලා දාන්න නෙමෙයි”.
”එතකොට සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ ඩෙංගු මර්දනයට අදාළ බලධාරීන් මේ දේ අධීක්ෂණය කරන්න ඕන. උදාහරණයක් විධියට ඩෙංගු රෝගීන් 4000ක් ඉන්නවා කියා සිතමු. එතකොට බලන්න ඕන මේ 4000ම MOHට දැනුම් දීලා තියනවා ද කියලා.
ඊට පස්සේ බලන්න ඕන MOH සහ PHI මේවට මොනවද ගත්ත ක‍්‍රියාමාර්ග කියලා. මේ එකිනෙකා අතර පවතින වෘත්තීය අන්තර් සම්බන්ධතාවන් සහ ඔවුන්ගේ වගකීම අද ගිලිහිලා. මෙච්චරටම ඩෙංගු මර්දනය කර ගන්නට අද බැරි වෙලා තියෙන්නේ ඒකයි”.
ආචාර්ය නිමල් කස්තුරිආරච්චි මහතා පවසන්නේ ඩෙංගු රෝගියෙක් වාර්තා වූ සැණින් ම අදාළ රෝගියාගේ නිවස අවට අයව දැනුවත් කළ යුතු බවයි.
එවිට අවට සිටින අයට ඩෙංගු රෝගයෙන් ආරක්ෂා වීමට කටයුතු කළ හැකි ය. එවැනි අවස්ථාවලදී සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ බලධාරීන්ටත් මේ ඩෙංගු මර්දන කාර්යයට දායක විය හැකි යි. එසේ නොමැතිව ඩෙංගු මර්දනය කරනවා යැයි කියමින් බැනර්, පෝස්ටර් ගසමින් මාධ්‍ය සංදර්ශන පවත්වමින් කරන මර්දනය කිසිඳු ඵල ප‍්‍රයෝජනයක් නැති බව ඔහු පවසයි.
එසේ ම අදාළ රෝගියාට මදුරුවන් දෂ්ට කරන්නට ඉඩ නොදී අසනීපය සුව කර ගන්නා තෙක් ම ආරක්ෂා කර ගැනීමට කටයුතු කළ යුතු බව ද ඔහු පවසයි.
අවසාන වශයෙන් ආචාර්ය කස්තුරිආරච්චි මහතා දැඩි අවධාරණය කර සිටියේ ඩෙංගු වාහක මදුරුවෝ කොපමණ දෂ්ට කළත් ඩෙංගු රෝගියෙක් නොමැතිව කිසිඳු හේතුවක් නිසා ඩෙංගු රෝගය බෝනොවන බවයි.
තවද මදුරු මර්දනය කළ යුත්තේ රෝගීන් බහුල වශයෙන් සිටින ප‍්‍රදේශ හඳුනාගෙන හෝ රෝගියෙක් සිටින නිවාස අවට පමණක් බවත් සෑම ස්ථානයක්ම ශුද්ධ පවිත‍්‍ර කිරීම ප‍්‍රායෝගිකව කළ නොහැකි බවත් ය.
- වලී-
